Dr. Richard Harvey

Op woensdag 24 februari, om klokslag 17.00 uur, startte het vierde webinar van Yachad BeYeshua. Amanda Achtmann uit Canada vertelde over haar faith journey, en haar Joodse en katholieke identiteit. Maar eerst kreeg Richard Harvey het woord over Joseph Rabinovich: Rabinovich was een verbazingwekkende figuur. Maar ik wil beginnen met wat achtergrondinformatie, voordat ik me richt op drie sleutelmomenten in zijn leven, die zijn grote invloed verduidelijken.

Rabinovich wordt geboren in 1837 en groeit op in Resina in Bessarabië, Rusland. Zijn moeder sterft in zijn vroege jeugd en hij wordt opgevoed door zijn chassidische grootvader. Hij is een soort wonderkind. Op zesjarige leeftijd reciteert hij al het Hooglied van Salomo in het Hebreeuws en uit het hoofd; en op zevenjarige leeftijd het Misjna-traktaat Soekot.

Hij is dus duidelijk voorbestemd voor een carrière als rabbijn. Tot zijn dertiende studeert hij heel hard binnen de kabbalistische stroming van het jodendom. Maar rond zijn bar mitswa worden alle Joden verplicht Russisch te leren en een seculier-Joodse opleiding te volgen. Voor hem is dit de eerste stap in zijn ontwikkeling tot schrijver en journalist.

“Jesjoea achinoe”, Jezus onze broeder

Inmiddels is Rabinovich een invloedrijke figuur binnen de Joodse gemeenschap geworden, met veel belangstelling voor het onderwijs aan kinderen. Ook schrijft hij artikelen in Jiddischtalige kranten waarin hij de rabbijnen oproept de omstandigheden van de Russische Joden te verbeteren door hen te overtuigen van de noodzaak om zich toe te leggen op de landbouw. Met een eigen groentetuin geeft hij het voorbeeld.

Het eerste sleutelmoment vindt plaats tijdens een reis naar Palestina. Aanleiding voor deze reis zijn de pogroms na de moord op tsaar Alexander II (1881). De Joodse gemeenschappen zijn wanhopig op zoek naar een uitweg. Maar Rabbinovich is erg teleurgesteld over wat hij ziet in Palestina. De moslims uiten beledigingen tegen de Joden die bij de Klaagmuur bidden, en hij betwijfelt of dit ooit iets kan worden.

Kort voordat hij teleurgesteld de Heilige Stad weer verlaat, gaat hij naar de Olijfberg. Verzonken in overpeinzing over de troosteloze situatie van zijn volk, moet hij opeens denken aan het Nieuwe Testament dat zijn zwager hem ooit had gegeven met de woorden: “Misschien is Jezus van Nazareth de Messias.” Als een flits gaat het door hem heen: De sleutel tot het Heilige Land is in de handen van Jesjoea achinoe, Jezus onze broeder.

Een Messiaanse gemeente in Kishinev, het tweede sleutelmoment

Na deze Godservaring en zijn terugkeer naar Rusland formuleert Rabinovich een reeks geloofsstellingen, gebaseerd op de 13 geloofspunten van Maimonides. De meesten klinken als een hervormingsagenda binnen de Joodse gemeenschap. Maar de laatste zeven spreken over Jesjoea als de Messias, de Zoon van David, “de sleutel tot de noden van onze mensen”.

Hij sluit zich echter niet aan bij een christelijke geloofsgemeenschap in Kishinev. Hij en degenen die inmiddels mét hem de synagoge verlaten hebben, kunnen God eenvoudigweg niet aanbidden in een gebouw met een kruis.

Hij sticht daarom een eigen gemeente, een van de eerste gemeenschappen van Joodse discipelen van Jesjoea in de moderne tijd. De naam van de groep is ‘de Israëlieten van het Nieuwe Verbond’. Kerstavond 1884 is de eerste bijeenkomst die wordt bijgewoond door zo’n 200 mensen. Er staat zelfs een kerstboom. Rabinovich opent met de woorden: “Waarom is deze avond anders dan alle andere avonden?”

Joseph Rabinovich en zijn gemeente in Kischinev (vervolg)

Dit artikel is afkomstig uit het maandblad Hadderech van maart 2021